Ongelijk getroffen, ongelijk gesteund

‘Ongelijk getroffen, ongelijk gesteund.’
Onder deze rake titel presenteert de Boekmanstichting hun rapport over de effecten van de coronacrisis op de culturele sector. En wederom is de conclusie; het is ongelijk verdeeld in de culturele sector. ‘Trickle down’ wordt nauwelijks toegepast en freelancers en zzp’ers worden het zwaarst getroffen door de coronacrisis.
Eerder wees ‘Survey on Stage’ (de PvFM-enquete gemaakt door Marjolein Niels en Mattijs van de Woerd) er al op dat het met de inkomsten en steunmaatregelen voor freelancers en zzp’ers niet goed gesteld is en dat het leeuwendeel van de freelance musici een teruggang in hun inkomen verwachtte. Het Boekman-rapport bevestigt dit beeld.

Uit het rapport:
‘Dankzij de steunmaatregelen is voorkomen dat een groot deel van de culturele organisaties de coronacrisis niet overleeft. De vele zzp’ers in de sector hebben – op enkele uitzonderingen na –weinig geprofiteerd van de generieke en specifieke steunmaatregelen. Organisaties in het onderzochte deel van de sector hebben in de laatste drie kwartalen van 2020 de lasten van zzp’ers met 55% teruggebracht tegenover een bezuiniging van 3% op hun personeel in loondienst. Alleen kleine organisaties hebben hun zzp’ers ontzien. De diverse steunmaatregelen hebben de forse teruggang van werkgelegenheid van zzp’ers niet kunnen voorkomen. Er is doorgaans geen sprake van een ‘trickle down’ van de steun van organisaties naar zzp’ers.

De coronacrisis legt een aantal zwaktes van de culturele en creatieve sector bloot. Ten eerste is het de meest geflexibiliseerde sector van de economie. De flexibele schil blijkt een gemakkelijke bezuinigingsoptie te zijn in tijden van crisis. Het einde van de houdbaarheid van de verregaande flexibilisering in de sector lijkt hiermee in zicht te komen. De huidige bezuinigingen op zzp’ers verstoren het ecosysteem van de sector. Het risico bestaat dat een deel van de zzp’ers na afloop van de coronacrisis niet meer terugkeert naar culturele organisaties. Juist nu het einde van de coronacrisis in zicht komt, is het belang om te investeren in het behoud van de zzp’ers voor de sector inclusief een fatsoenlijke beloning voor deze groep werkenden. Bij de vormgeving van nieuwe steunmaatregelen dient daarmee naar onze mening nadrukkelijk rekening te worden gehouden.’

Lees het volledige rapport hier.

Beeld: Marjan Blan via Unsplash